بررسی سطح ایمنی نسبت به هپاتیت ب در پرسنل شاغل در بیمارستان‌های شهر یاسوج

چکیده: مقدمه و هدف: هپاتیت ب یکی از عفونت‌های شایع در جهان و یکی از مشکلات عمده بهداشتی در کشورمان می‌باشد. بالغ بر 350 میلیون نفر از جمعیت جهان به ویروس هپاتیت ب آلوده بوده و حامل مزمن این ویروس می‌باشند. پرسنل مراکز بهداشتی درمانی همواره در معرض آلودگی به هپاتیت ب می‌باشند. این مطالعه با هدف تعیین سطح ایمنی نسبت به هپاتیت ب در پرسنل شاغل در بیمارستان‌های شهر یاسوج انجام گردید. مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده که در آن تعداد 212 نمونه خون از پرسنل شاغل در بخش‌های مختلف بیمارستان‌های آموزشی شهر یاسوج به طور تصادفی و بر حسب تعداد پرسنل شاغل در هر بیمارستان در سال 1385 تهیه و سرم آنها جدا گردید. نمونه‌های سرم با روش الیزا از نظر آنتی‌بادی ضد هپاتیت ب مورد آزمایش قرار گرفتند. بر اساس دستورالعمل شرکت سازنده کیت، تیتر آنتی‌بادی بیشتر از10 واحد در میلی‌لیتر به عنوان نتیجه مثبت و پایین‌تر از این میزان به عنوان نتیجه منفی در نظر گرفته شده است. ابزار گردآوری داده‌ها فرم اطلاعاتی بود. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و شاخص‌های توصیفی و آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: از تعداد 212 نمونه سرم تهیه شده، 130 نمونه (3/61 درصد) از زنان و 82 نمونه (7/38 درصد) از مردان تهیه گردید. از این تعداد 86 نمونه (6/40 درصد) از بیمارستان امام سجاد،107 نمونه (5/50 درصد) از بیمارستان شهید بهشتی و 8 نمونه (7/3 درصد) از بیمارستان شهید رجایی تهیه گردیده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از کل افراد مورد مطالعه 197 نفر ( 9/93 درصد) سابقه واکسیناسیون هپاتیت ب از یک تا سه دوز داشته‌اند. از کل افراد مورد مطالعه 3/87 درصد (185 نفر) دارای مصونیت بر علیه هپاتیت ب و 7/12 درصد (27 نفر) فاقد ایمنی بر علیه هپاتیت ب بوده‌اند. از میان افرادی که فاقد آنتی‌بادی بر علیه هپاتیت ب بودند، 15 نفر سابقه واکسیناسیون هپاتیت ب نداشتند و 12 نفر باقی مانده (6/5 درصد) افرادی بودند که حداقل یک دوز واکسن هپاتیت ب را دریافت کرده بودند. درصد موارد مثبت در زنان بیشتر از مردان بوده است که این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار می‌باشد (05/0 p< ). علاوه بر این میان تیتر آنتی‌بادی و جنس رابطه معنی‌داری وجود داشته به گونه‌ای که زنان تیتر بالاتری از آنتی‌بادی را علیه هپاتیت ب نسبت به مردان تولید نموده‌اند (05/0 p< ). میان بخش محل کار و مثبت بودن تست آنتی‌بادی علیه هپاتیت ب رابطه معنی‌داری وجود نداشته است. نتیجه‌گیری: اکثریت کارکنان بیمارستان‌های شهر یاسوج دارای سطح ایمنی قابل قبول در مقابل هپاتیت ب می‌باشند. درصدی از افراد مورد مطالعه فاقد مصونیت در مقابل این بیماری می‌باشند که می‌باید واکسیناسیون این افراد در اسرع وقت صورت گیرد. افرادی که با وجود سابقه واکسیناسیون سطح ایمنی آنها در حد قابل قبول نبوده است می‌باید ضمن دریافت مجدد واکسن، بررسی مجدد از نظر سطح آنتی‌بادی انجام گردد تا در صورت منفی بودن تست آنها، اقدامات پیشگیرانه لازم اعمال گردد. واژه‌های کلیدی: هپاتیت ب، آنتی‌بادی، پرسنل مراکز بهداشتی ـ درمانی